Ewangelia: (Akoloutein - uczestnictwo) 29 VI 2009

Uroczystość Apostołów Piotra i Pawła

Akoloutein - Słowo o uczniostwie

Dz 12, 1-11; Ps 34,2-9; 2 Tm 4, 6-9.17-18; Mt 16, 18; Mt 16, 13-19

Wyznanie Piotra

13 Gdy Jezus przyszedł w okolice Cezarei Filipowej, zapytał swoich uczniów: „Co mówią ludzie? Kim według nich jest Syn Człowieczy”?. 14 A oni odpowiedzieli: „Mówią, że jest Janem Chrzcicielem, inni – że Eliaszem, a jeszcze inni – że Jeremiaszem lub którymś z proroków”.
15 Zapytał ich: „A według was, kim jestem?”.
16 Wtedy Szymon Piotr odpowiedział: „Ty jesteś Chrystusem, Synem Boga żywego”. 17 Jezus mu odpowiedział: „Szczęśliwy jesteś, Szymonie, synu Jony, gdyż nie poznałeś tego ludzką mocą, ale objawił ci to mój Ojciec, który jest w niebie. 18 Ja zaś mówię tobie, że ty jesteś Skalą. Na tej Skale zbuduję mój Kościół, a potęga piekła go nie zwycięży. 19 Tobie dam klucze królestwa niebieskiego. Cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie”.

Cezarea Filipowa - Pogańskie miasto odbudowane przez Filipa u stóp Hermonu, w pobliżu jednego ze źródeł Jordanu.

    Od IV w. przed Chr. Nie pojawiali się w narodzie wybranym prorocy. Zgodnie z tradycją mieli znów wystąpić w czasach mesjańskich. Wielu sądziło, że powtórnie przyjdzie Eliasz (Ml 3.23n) lub inny wielki prorok (Pwt 18,15).

    Skała – dosł. w tym miejscu mamy imię Piotr (gr. Petros). Jezus jednak wyraźnie nawiązuje do gr. etymologii tego imienia – pena czyli 'skała'. Jego aram. odpowiednikiem jest Kefas od kefa – 'skała' (J 1,42; 1 Kor 3,22; 9,5; Ga 2,9.11).

    zwiążesz – w języku rabinów oznacza zabronisz.

    Ich rozwiążesz – w języku rabinów oznaczało zezwolisz.

Wyznanie Piotra. Jezus wyruszył z uczniami na północ w okolice Gór Antylibanu w pobliże Hermonu. U stóp tych gór znajdowały się źródła Jordanu. Filip zbudował tam stolicę swojego państwa – Cezareę, nazwaną od jego imienia Filipowa. W tym miejscu Jezus zapytał, za kogo uważa Go prosty lud, wolny od przewrotności właściwej faryzeuszom. Powszechnie uważano Go za kogoś nadzwyczajnego, ale nikt nie wiedział jasno, kim On jest. Prawdę o Jezusie Chrystusie w imieniu wszystkich apostołów wyznał Piotr. Jezus potwierdził to wyznanie, podkreślając, że do ta takiego stwierdzenia nie wystarczy ludzki rozum, ale potrzebne jest Boże światło i łaska. Przyjęcie prawd wiary jest możliwe dzięki łasce. Ludzkie możliwości poznawcze są niewystarczające, dlatego nie można uzależniać od nich życia wiary, tzn. wierzyć tylko w to, co do końca daje się poznać i zrozumieć. Duchowa świątynia Kościoła oprze się niszczycielskim mocom zła, gdyż jej fundamentem będzie Szymon nazywany skałą. Nie chodzi jednak o jego ludzkie możliwości, ale o wiarę i wewnętrzną moc daną mu przez Boga dla wypełnienia tej misji (Łk 22,32). Zakres władzy Piotra w Kościele określił sam Jezus: Piotr ustali obowiązujące w nim prawa, a dyspozycje wydane przez niego na ziemi będą mieć moc obowiązującą także w niebie. W tej władzy uczestniczą wszyscy następcy Piotra (Mt 18,18).

(Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład. Św. Paweł)


AKOLOUTEIN

Słowo o uczniostwie

Akoloutein jest zwykłym i powszechnie używanym greckim czasownikiem znaczącym iść, podążać za kimś. Słowo to ma wiele zastosowań i skojarzeń, a wszystkie one przydają coś ze swego znaczenia do określenia naśladowcy Chrystusa. Spójrzmy najpierw na znaczenie i zastosowanie tego słowa w klasycznej grece.

  1. Jest to zwykłe słowo dla określenia żołnierzy, idących za swym dowódcą. Ksenofont mówi o generałach i kapitanach, którzy szli za wodzem, dla którego walczyli.

  2. Jest ono powszechnie używane w odniesieniu do niewolnika towarzyszącego swemu panu. Teofrastus w swej sztuce o nieufnym człowieku mówi, że taki człowiek zmusza niewolnika, aby biegł przed nim a zamiast podążać za nim (jak to zwykle czynili słudzy), aby w ten sposób być pewnym, że niewolnik nie ucieknie.

  3. Jest ono zwykle używane w znaczeniu stosowania się do czyjejś rady lub opinii. Platon powiada, że trzeba znaleźć tych, którzy wyposażeni są przez naturę w umiejętność przewodzenia w filozofii i polityce oraz tych, którzy ze swej natury umieją naśladować przywódców. Niektórzy ludzie potrafią być wodzami, a inni umieją ich tylko akceptować.

  4. Jest to słowo używane zwykle w sensie przestrzegania prawa. Przestrzegać praw miasta oznacza przyjąć je jako normę życia i zachowania.

  5. Jest ono zwykle używane w sensie śledzenia myśli przewodniej w dyskusji. Kiedy dyskusja znajdowała się w trudnym położeniu, Sokrates mówił: „Posłuchajcie! Spróbujcie podążać za mną, aby stwierdzić, czy nasz problem został dostatecznie wyjaśniony” (Platon, Republika).

  6. W papirusach słowo akoloutein bardzo często bywa używane w znaczeniu wiązania się z kimś, celem wyciągnięcia pożądanych korzyści. Ktoś radzi komuś tak: „Trzymaj się Ptollariona cały czas... Przywiąż się do niego tak, abyś mógł stać się jego przyjacielem”. Wyrażona jest tu myśl, że należy podążać za kimś tak długo, aż uzyska się od niego pożądane korzyści.

Każde z tych znaczeń rzuca nowe światło na życie chrześcijańskie. Chrześcijanin znajduje się w sytuacji Żołnierza, który podąża za Jezusem Chrystusem i musi natychmiast słuchać jego przywódczych poleceń.

Chrześcijanin znajduje się w położeniu niewolnika, który od razu posłusznie reaguje na słowa swego pana.

Chrześcijanin musi prosić o pomoc i o kierownictwo Jezusa Chrystusa oraz musi w pokorze stosować się do jego poleceń, jakiekolwiek by one nie były.

Chrześcijanin jest człowiekiem, który pragnie obywatelstwa w Królestwie Niebios i gdy je otrzyma, musi zgodzić się na życie według jego praw.

Chrześcijanin jest uczniem i słuchaczem, który ma przysłuchiwać się słowom Jezusa i podążać za ich myślą przewodnią. W ten sposób dzień po dniu, może coraz bardziej poznawać mądrość, której Jezus pragnie go nauczać.

Chrześcijanin zawsze znajduje się w położeniu kogoś, kto potrzebuje i pragnie przychylności, łaski i pomocy, którą może mu przekazać Jezus Chrystus i który podąża za Chrystusem, ponieważ w Nim tylko znajduje zaspokojenie swych potrzeb

Zajmijmy się teraz użyciem słowa akoloutein w samym Nowym Testamencie, gdzie występuje ono bardzo często.


  1. Jest użyte w odniesieniu do uczniów, którzy porzucali swe różne zawody i zajęcia i poszli za Jezusem. W tym znaczeniu użyte jest w odniesieniu do Piotra i Andrzeja (Mar. 1,18; Mat. 4,20). Zostało zastosowane w odniesieniu do dwóch uczniów Jana Chrzciciela, którzy podążyli za Jezusem, którego Jan nazwał Barankiem Bożym (Jan 1,37). Zostało użyte do opisu reakcji uczniów po cudownym połowie ryb; porzucili oni wtedy wszystko i poszli za Jezusem (Łuk. 5,11). Słusznie twierdzi się, że człowiek zawsze porzucali wszystko, aby iść za Jezusem (Mat. 19,27). Było użyte w stosunku do niedoszłych uczniów, którym Jezus kazał pomyśleć ponownie, zanim podejmą się ryzyka naśladowania Go (Mat. 8,19; Łuk. 9,59.61).

  2. Jest to słowo, które Jezus wypowiadał przy wzywaniu ludzi do siebie. W Jego ustach staje się ono apelem. Mateuszowi rozkazuje: „Pójdź za mną” (Mar. 2,14; Łuk. 5,27; Mat. 9,9). Tak samo brzmi rozkaz Jezusa do Filipa (Jan 1,43). Podobnie brzmi ostateczne polecenie dla Piotra (Jan 21,22.19). Identycznie brzmi jego wezwanie nie zaakceptowane przez bogatego młodzieńca (Mat. 19,21; Łuk. 18,22). Wezwanie Jezusa skierowane do wszystkich przyszłych naśladowców zachęca, aby wzięli oni swój krzyż i poszli za Nim (Mar. 8,34; 10,21; Mat. 10,38; 16,24; Łuk. 9,23).

  3. Najczęściej słowo to użyte jest w odniesieniu do tłumów, które szły za Jezusem (Mat. 4,25; 8,1; 12,15; 14,13; 19,2; 20,9; 21,9; Mar. 3,7; 5,24; 11,9; Jan 6,2). Ten kontekst bardzo ściśle powiązany jest z tym, jakie znaczenie miał w papirusach czasownik opisujący przyłączenie się do kogoś w celu spełnienia jego prośby. Czasami tłumy szły za Jezusem, aby doświadczyć Jego uzdrawiającej mocy; czasem szły za nim, aby słuchać Jego słów, a pod koniec Jego misji szły za Nim pełni podziwu, chcąc zobaczyć jaki koniec Go spotka. Innym przykładem takiego użycia słowa akoloutein w znaczeniu „podążać za kimś, aby uzyskać dobrodziejstwo”, znajdujemy u Mateusza 9,27, gdy dwóch niewidomych idzie za Jezusem, aby Ten ich uleczył.

  4. Czasem podążanie za kimś jest wynikiem wdzięczności. W Ewangelii Mateusza 20,34 dwaj uzdrowieni niewidomi idą za Jezusem. To samo powiedziane jest o niewidomym w Ew. Łukasza 18,43 oraz o Bartymeuszu w Ew. Marka 10,52. Podążyli oni za Jezusem, gdyż wiązały ich z Nim więzy wdzięczności za doznane dobrodziejstwa.

  5. W Ewangelii Marka 2,15 jest powiedziane, że grzesznicy szli za Jezusem. To wyjątkowo ważne zastosowanie omawianego słowa. W Jezusie było coś takiego, dzięki czemu ludzie -wiedzieli, iż ich potrzeby zostaną zaspokojone. Mogli unikać spotkania z faryzeuszem, ale szli za Jezusem w przekonaniu, że On zna i rozumie ich sytuację.

[…]


(William Barclay. Ważniejsze Słowa Nowego Testamentu. Warszawa, Słowo Prawdy 1988.)