Ewangelia i komentarz na środę, 11 lutego 2009 r.

Spór o tradycję: Mk 7, 14-23

14 Potem znowu przywołał do siebie tłum i powiedział: “Słuchajcie Mnie wszyscy i zrozumiecie!
15 Nic, co wchodzi do człowieka z zewnątrz, nie może go splamić, lecz co wychodzi z człowieka, to go plami.
16 Kto ma uszy do słuchania, niech słucha!"
17 Kiedy opuścił tłum i wszedł do domu, Jego uczniowie pytali Go o znaczenie tych słów.
18 Odpowiedział im: „To i wy nie rozumiecie? Nie dostrzegacie, że wszystko, co z zewnątrz wchodzi do człowieka, nie może go splamić,
19 gdyż nie wchodzi do jego serca, ale do żołądka i wydalane jest na zewnątrz”. W ten sposób uczył wszystkie pokarmy za czyste.
20 I mówił dalej: „Co wychodzi z człowieka, to właśnie go plami.
21 Z wnętrza, z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, rozpusta, kradzieże, zabójstwa,
22 cudzołóstwa, chciwość, przewrotność, podstępy, wyuzdanie, zawiść, bluźnierstwo, pycha, głupota.
23 Całe to zło wychodzi na zewnątrz i plami człowieka”.

Komentarz historyczno-kulturowy:

7,14-15. Wiemy, ze także inni nauczyciele głosili słowa podobne do tej wypowiedzi Jezusa, czynili to jednak rzadko i na osobności. Jeśli odczytywać słowa Jezusa dosłownie, oznaczałyby to, że cały podział na rzeczy czyste i nieczyste ma wartość jedynie symboliczną. Ponieważ podział ten stanowił jedną z głównych barier oddzielających Żydów od pogan (zob. Rz 14), wypowiedz Jezusa otwiera drogę dla ponadnarodowej i ponadkulturowej wspólnoty stołu.

7,16-19. Jezus stwierdza, ze pokarm nie wpływa na to, jaki staje się człowiek. Pisząc swoją Ewangelie w czasach, gdy istniał konflikt pomiędzy zwyczajami chrześcijan wywodzących się z pogan a tymi, którzy mieli żydowskie korzenie, Marek odnosił myśl do prawa czystości z Kpl 11 — świnie, psy, nietoperze, sowy itd. Są teraz „czyste”, tj. nadają się do jedzenia. Twierdzenie Marka nie spotkałoby się z uznaniem większości Żydów. Liberalni Żydzi z Aleksandrii, którzy nie wierzyli w dosłowne przestrzeganie przepisów dotyczących pokarmów (Kpł 11; Pwt 14), znajdowali się w szczególnej pogardzie u swoich konserwatywnych rodaków mieszkających w Egipcie, z pewnością znaleźliby też niewielu zwolenników w Palestynie.

7,20-23. Inni żydowscy nauczyciele zgodziliby się, że grzechy wymienione przez Jezusa są złem i pochodzą z serca człowieka. (Listy grzechów były również popularną metodą nauczania stosowane przez starożytnych moralistów.) Nie zgodziliby się jednak z twierdzeniem Jezusa, jakoby większość z nich większą wagę przywiązywała do szczegółów prawnych niż do etyki, chociaż jako prawnicy większość swego czasu poświęcali na rozpatrywanie kwestii prawnych, nie zaś na przemianę ludzkiego serca.

 


 

Komentarz do Ewangelii:

Baldwin z Ford ( ? +1191), opat cysterski
Homilia 10 o Pnp 8,6; PL 204, 513s

Stwórz, o Boże, we mnie serce czyste (Ps 51,12)

Połóż mię jak pieczęć na twoim sercu,... bo jak śmierć potężna jest miłość (Pnp 8,6). Miłość jest tak potężna jak śmierć , bo miłość Chrystusa jest śmiercią śmierci...  Tak samo miłość, którą miłujemy Chrystusa, jest silna jak sama śmierć, bo kochać Go - to umrzeć dla dawnego życia, gdzie pozostawiamy martwe uczynki i usuwamy przywary. W ten sposób, nasza miłość do Chrystusa... nawet jeśli nie dorównuje Jego miłości do nas jest na Jego wzór i podobieństwo. Chrystus sam pierwszy nas umiłował (1 J 4,19), a dając nam ten przykład miłości, stał się dla nas pieczęcią, abyśmy stawali się na Jego obraz.

To dlatego nam mówi: Połóż mię jak pieczęć na twoim sercu , jakby chciał powiedzieć: Kochaj mnie tak, jak Ja ciebie ukochałem. Zachowaj mnie w twoim umyśle, w twojej pamięci, w twoich pragnieniach, wzdychaniach, jękach i płaczu. Wspomnij, człowiecze, jak Ciebie stworzyłem, jak cię wywyższyłem nad inne stworzenia, jaką godnością cię obdarzyłem, jaką chwałą i czcią się uwieńczyłem, jak cię uczyniłem niewiele niższym od aniołów i wszystko poddałem pod twoje stopy (Ps 8,6-7). Wspomnij nie tylko na na to, co zrobiłem dla ciebie, ale i na to, co od ciebie wycierpiałem pogardę i ból. I zobacz, czy nie jesteś niesprawiedliwy wobec mnie, jeśli mnie nie kochasz. Kto inny cię tak kocha jak Ja? Kto cię stworzył, jeśli nie Ja? I kto cię odkupił, jeśli nie Ja? ...

Panie, zabierz moje serce z kamienia, twarde, serce nieobrzezane. I daj mi serce nowe, z ciała, serce czyste (Ez 36,26). Ty, który oczyszczasz serca i miłujesz serca czyste, weź w posiadanie moje serce i zamieszkaj w nim; wypełnij je, Ty, który przewyższasz wszystko to, czym jestem i który jesteś bardziej we mnie niż ja sam. Ty, wzór piękna i pieczęć świętości, opieczętuj moje serce Twoim wizerunkiem, przyłóż pieczęć Twojego miłosierdzia: Bóg jest opoką mego serca i mym udziałem na wieki (Ps 73,26).